خودکفایی ایران از واردات گاز ترکمنستان

 یکی از سیاست های کلان جمهوری اسلامی ایران توسعه تجارت گاز با تمامی کشورهای جهان است و مطابق با این سیاست جدید قصد دارد همزمان با افزایش صادرات گاز، امکان سوآپ، واردات و ترانزیت گاز با کشورهای مختلف منطقه خاورمیانه را هم افزایش دهد.

در شرایط فعلی تراز تجارت گاز ایران با صادرات سالانه 10 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی به ترکیه و واردات حدود 6 میلیارد مترمکعب گاز از ترکمنستان مثبت است اما همزمان با برنامه افزایش واردات گاز از ترکمنستان افزایش صادرات گاز به کشورهای اروپایی، عراق و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس هم روی میز تجارت گاز ایران قرار دارد.

حمیدرضا عراقی معاون وزیر نفت اخیرا در گفتگو با مهر با تشریح توافق جدید گازی بین وزیر نفت ایران و مسئولان گازی دولت ترکمنستان اعلام کرده است: براساس توافق دوجانبه، این کشور حجم صادرات گاز به ایران در فصل زمستان را نه تنها کاهش نمیدهد بلکه میزان گاز وارداتی تا سقف 30 میلیون متر مکعب در روز افزایش مییابد.

با این وجود به موازات مذاکرات متعدد ایران و ترکمنستان برای افزایش حجم تبادل گاز، در سطح صنعت گاز ایران طرح‌های متعددی تعریف و اجرایی شده تا در صورت هرگونه توقف و یا کاهش احتمالی واردات گاز از ترکمنستان، امکان تامین گاز کشور بدون کوچکترین افت فشار و یا قطعی در سطح شبکه سراسری فراهم شود.

به عبارت دیگر مراجعه به سوابق تاریخی واردات گاز توسط ایران از ترکمنستان در طول چند سال گذشته نشان می دهد که در چند بار متوالی ترکمن ها در روزهای ساخت زمستانی شیرهای صادرات گازخود بر روی ایران را بسته اند.

ایران از واردات گاز ترکمنستان خودکفا شد

به گزارش مهر، همزمان با عدم پایبندی ترکمنستان به تعهدات گازی خود در قبال ایران، مسئولان صنعت گاز کشور هم از دو سال گذشته چندین طرح جدید به منظور خودکفایی بیشتر از واردات گاز این کشور همسایه را اجرایی و در مدار بهره برداری قرار داده اند.

از این رو در طول سه سال گذشته تاکنون خط لوله شمال و شمالشرق به طول تقریبی یکهزار و 24 کیلومتری و خط لوله سوم سراسری به طول یکهزار و 270 کیلومتری به‌منظور کاهش وابستگی گازی استان‌های حاشیه دریای خزر و شمالشرق کشور در مدار بهره‌برداری قرار گرفت.

پس از راه اندازی این شاه لوله عظیم که منجر به کاهش وابستگی استان های شمال  و شمال شرق کشور به گازوارداتی از ترکمنستان شد، صنعت گاز ایران در دومین برنامه خود طرح ذخیره سازی گاز در شوریجه خراسان و سپس طرح توسعه پالایشگاه گاز شهید هاشمی نژاد را راه اندازی کرد.

پس از افتتاح و راه اندازی این طرح‌های کاهش وابستگی به گاز ترکمنستان، با بهره برداری از استراتژیک ترین پروژه صنعت گاز، عملا در صورت هرگونه توقف احتمالی واردات گاز ترکمنستان، شبکه گاز کشور با افت فشار و یا قطعی روبرو نخواهد شد.

به عبارت دیگر همسو با بهره برداری از پنج فاز جدید پارس جنوبی و افزایش تولید 100 میلیون مترمکعبی تولید گاز کشور، ظرفیت انتقال گاز ایران هم با بهره برداری از 6 تاسیسات تقویت فشار و چند خط لوله جدید افزایش یافته است.

در این بین با بهره برداری از تاسیسات تقویت فشار گاز دشت در مسیر خط لوله شمال و شمال شرق کشور تیر خلاص بر واردات گاز زده شد و عملا در صورت هر گونه توقف، امکان تامین گاز شمال کشور از میادین جنوب کشور فراهم می شود.

پروژه استراتژیک صنعت گاز راه افتاد

علی اکبر مرآتی در جمع خبرنگاران با بیان اینکه سال گذشته تاسیسات تقویت فشار گاز پارچین و سمنان در مسیر خط لوله شمال و شمال شرق کشور در مدار بهره برداری قرار گرفت، گفت: آرایش توربوکپرسورها در هر یک  از این تاسیسات تقویت فشار گاز 2+1 است که ظرفیت انتقال گاز این خط لوله را افزایش داده است.

مجری طرح تاسیسات تقویت فشار گاز کشور با اعلام اینکه هم اکنون هم تاسیسات تقوی فشار گاز دشت هم در مسیر خط لوله شمال و شمال شرق راه اندازی شده است، تصریح کرد: با بهره برداری از تاسیسات تقویت فشار دشت عملا اگر بنا به دلایل فنی واردات گاز ایران از ترکمنستان متوقف شود امکان جایگزیتن کردن گاز میادین جنوب کشور به شمال کشور وجود دارد.

این مقام مسئول در شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران با یادآوری اینکه با بهره برداری از تاسیسات تقویت فشار گاز دشت در مدت چند ساعت امکان انتقال گسترده گاز از جنوب به استان های شمال و شمال شرق کشور فراهم می شود، خاطرنشان کرد: اینن تاسیسات در طول چند هفته اخیر راه اندازی کامل شده است.

این در حالی است که عبدالحسین ثمری معاون شرکت ملی گاز ایران هم تابستان سال جاری در جمع خبرنگاران با اشاره به بهره برداری از بزرگترین پروژه ذخیره‌سازی گاز در خاورمیانه با ظرفیت 4.7 میلیارد متر مکعب گاز، اعلام کرده است: با راه اندازی این طرح میزان وابستگی ایران به گاز وارداتی از ترکمنستان کاهش یافت.

این مقام مسئول حجم گاز وارداتی از ترکمنستان را بر اساس قرارداد روزانه 40 میلیون متر مکعب اعلام کرد و اظهار کرده است: ترکمنستان تنها 23 تا 24 میلیون متر مکعب در روز به ایران گاز تحویل می دهد که این موضوع در مراجع قانونی قابل پیگیری است.

از 6 سال گذشته تاکنون واردات گاز طبیعی توسط ایران از ترکمنستان فراز و فرودهای متعددی در این مبادله بین‌المللی گاز به وجود آمده به طوری‌ که در این مدت ترکمنستان سه بار به طور رسمی شیرهای صادرات گاز به ایران را بسته است./مهر