گزارش حرف از تصمیم شهرستانی برای جابه‌جایی کوه 180 متری زباله؛ “عمارت” در انتظار فاجعه جدید

مرکز دفن زباله آمل که از آن با عنوان عمارت نام می‌برند، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی در استان مازندران در حوزه زباله و پسماند است. زباله مازندران ماحصل تصمیمات نادرست و بی‌توجه به وضعیت پسماند و زباله در طی 30 سال گذشته است. دپوی زباله در بکرترین و ناب‌ترین مناطق طبیعی استان مازندران بحران‌های زیست‌محیطی برای این استان ایجاد کرده است.

درحالی‌که زیرساخت‌های اجرایی برای رفع معضل زباله مازندران با ساخت زباله‌سوز در نوشهر و ساری و آغاز ساخت زباله‌سوز بابل در آینده نزدیک رفع خواهد شد، کلاف سردرگم معضل زباله آمل هرروز پیچیده‌تر می‌شود.

در آخرین جلسه شورای اداری شهرستان آمل که هفته گذشته در محل فرمانداری این شهرستان برگزار شد، فرماندار این شهرستان از جابه‌جایی کوه 180 متری زباله مرکز عمارت به مکان جدید خبر داده است.

پاساکش نام مکانی است که بعد از رایزنی های مختلف و در طی سه سال گذشته قرار است به‌عنوان مکان زباله‌سوز در نظر گرفته شود، اما فرماندار آمل گفته است مرکز فعلی دفن زباله آمل که بیش از 30سال زباله در آن دفن شده جابه‌جا و به مرکز دفن جدید منتقل شود.

تصمیمی که بسیاری از فعالان رسانه‌ای و زیست‌محیطی را نگران کرده است، شامل نکاتی چند است؛ هزینه جابه‌جایی و تأمین زیرساخت لازم برای این حجم از زباله که بیش از 25 میلیارد تومان برآورد شده است، قرار بود توسط وزارت نیرو تأمین شود تا مکان فعلی عمارت که قرار است در کف سد در دست‌ساخت هراز قرار می‌گیرد، تخلیه شود. عمارت و پاساکش در مسیر محور هراز که همیشه از معضل ترافیک رنج می‌برد قرار داد اما به نظر اندیشیده نشده است که چطور می‌توان این حجم از زباله را از میان خودروهای شخصی و مردم در محور پرترافیک هراز منتقل کرد!

جابه‌جایی این حجم از زباله به مرکز دفن جدید درحالی‌که هنوز هیچ تصمیمی برای ساخت زباله‌سوز، کمپوست و یا هر تکنولوژی دیگر برای شهر آمل اندیشیده نشده است، راهکاری موقت برای معضل عمارت است و مسلماً پاساکش را نیز تبدیل به عمارت دوم خواهد کرد و مسائل و مشکلات زیست‌محیطی جدیدی را در این منطقه ایجاد می‌کند.

از سویی تحمیل هزینه هنگفت به بودجه شهر آمل برای تخلیه مسیر جاده جایگزین سد هراز که در حوزه شهرستانی قرار دارد، بخش دیگری از نگرانی‌ها در این حوزه است، در حالی طبق اطلاعات واصله، هزینه این جابه‌جایی باید از طریق وزارت نیرو تأمین شود و بودجه شهری نباید در این مسئله به کار گرفته شود.

پاساکش مرکز دفن زباله‌های جدید!

ابراهیمی مدیرکل محیط‌زیست مازندران دراین‌باره گفت: انتقال زباله از عمارت به پاساکش نباید مطرح باشد بلکه امروز پاساکش برای زباله‌های جاری باید مورداستفاده قرار گیرد، درحالی‌که برای آن‌هم بسترهای لازم آماده نیست و برای این امر هنوز برنامه‌ای داده نشده است.

حسینعلی ابراهیمی کارنامی با اشاره به اینکه امور آب استان تعهد داده بود که مسئله زباله عمارت را مدیریت کرده منتقل و یا تثبیت کند که هنوز به تعهدات محضری خود عمل‌نکرده است، افزود: آب منطقه‌ای گفته بود قرار است برای ساخت سد هراز منطقه عمارت را پاک‌سازی می‌کنند اما انجام ندادند و گفتند برنامه احیایی دارند که آن‌هم انجام‌نشده است.

جابه‌جایی عمارت؛ سخت و طولانی‌مدت

وی با بیان اینکه زیرساخت پاساکش باید برای زباله جاری آماده شود و قرار به انتقال نیست و برای این امر امور آب تعهد داده است، بیان کرد: قرار باشد مدیریت پسماند صورت گیرد جابه‌جایی خطری ندارد اما کار بسیار سختی است و به این زودی‌ها به اتمام نمی‌رسد، بیش از 30سال روزی به‌طور متوسط 300 تن زباله در این مرکز دفن شده است، چطور می‌توان به این سادگی آن را جابه‌جا کرد. این حرف بیشتر حالت شعارگونه دارد و این جابه‌جایی سال‌ها طول می‌شد مگر اینکه مکانیزمی در پاساکش راه‌اندازی شود که بتواند زباله‌ها را مدیریت کرد.

مدیرکل محیط‌زیست مازندران با اشاره به اینکه عدم اجرای تعهدات امور آب در آمل در حوزه عمارت مشکلاتی ایجاد کرده است، به مصاحبه چند سال گذشته خود درباره فاجعه مرکز عمارت اشاره  کرد و گفت: در آمل هم چند سال پیش اولین بار مصاحبه کردم و این وضعیت را گوشزد کردم اما متأسفانه مسئولان محلی رعایت نکردند و از طریق دیگر مسئله زباله را وارد حاشیه کردند، موضوع محیط‌زیست و سلامت شهروندان نباید سیاسی شود زیرا سلامت شهروندان به خطر می‌افتند اما برخی افراد در مقابل محیط‌زیست می‌ایستند.

مدیران شهرستانی به وظایف خود عمل‌نکرده‌اند

وی با بیان طی سال‌های گذشته تاکنون مرکز عمارت آمل مدیریت نشده و این وظیفه شهرداری بود که این وضعیت را باید مدیریت می‌کرد، گفت: از مسئولان حوزه بهداشت نیز گلایه داریم که به تکلیف خود در ماده 26 آیین‌نامه اجرایی عمل‌نکرده یا گزارش نداده است که در این چند سال چه‌کاری در نظارت بر مدیریت پسماند انجام داده است.

وی درباره مصوبه شورای تأمین شهرستان آمل مبنی بر جابه‌جایی مرکز عمارت اظهار کرد: شورای تأمین و هر شورای دیگری که مصوباتی می‌گذراند نمی‌تواند ناقض ضوابط زیست‌محیطی باشد اما این مصوبه به‌صورت رسمی هنوز ابلاغ نشده است، محیط‌زیست برای مرکز دفن جدید، مکان‌یابی کرده و سه‌نقطه پیشنهاد داده است درحالی‌که مکان‌یابی بر عهده جهاد کشاورزی و نماینده وزارت کشور در شهرستان است.

مدیرکل محیط‌زیست مازندران تصریح کرد: در مازندران مدیران شهری به وظایف خود عمل‌نکرده‌اند و هر فردی شهردار شده نتوانسته در امور اساسی ورود پیدا کند اما حداقل در شهرهای دیگر، فرماندار و سایر مسئولان ارشد عمل خلاف شهرداری را تائید نکرده‌اند این امر در آمل رخ‌داده است. زمانی که به وضعیت مرکز عمارت آمل اشاره و گوشزد کردم به من گفتند مگر قیم مردم آمل هستم! درحالی‌که مدیریت پسماند بر عهده نماینده وزارت کشور در شهرستان است. معتقدم در حوزه عمارت کوتاهی شدیدی صورت گرفته ؛ همه فکر می‌کنند محیط‌زیست باید امور مربوط به مدیریت پسماند را انجام دهد اما محیط‌زیست ناظر است ولی درباره آمل وارد جزییات شده‌ایم.

وی با انتقاد از اینکه می‌خواهند بازور برخی پروژه‌ها را عملیاتی کنند اما این بازی باجان مردم است، اظهار داشت: درباره جانمایی سد هراز حرف و سخن وجود دارد، چطور می‌توان از این سد آب شرب 5شهرستان را تأمین کرد درحالی‌که قرار است مرکز دفن زباله عمارت در کف آن قرار گیرد. اصول زیست‌محیطی باید در همه پروژه طبق منویات مقام معظم رهبری صورت گیرد و این از تاکیدات ایشان است.