گزارش حرف از تخصیص اعتبار به دو واحد تولیدی بزرگ مازندران؛ حمایتِ جان‌دار

گروه اقتصادی| طرح تنفس جنگل از اواخر سال ۹۵ به اجرا گذاشته شد. مجلس شورای اسلامی در مصوبه خود برای اجرای کامل این طرح دوره زمانی سه‌ساله را در نظر گرفت به این صورت که سازمان جنگل‌ها در این مدت به‌تمامی قراردادهای بهره‌برداری از جنگل پایان داده و طرح‌های حفاظتی را جایگزین آن کند. بر اساس این قانون و از زمان اجرای آن، قرارداد هر شرکت بهره بردار که منقضی شود قابل تمدید نبوده و دوره سه ساله تنها برای این منظور در نظر گرفته شده تا مهلت قانونی قرارداد شرکت‌های فعال پایان یابد.

با پایان قرارداد حفاظت از جنگل سازمان جنگل‌های کشور و عدم تمدید آن دو شرکت مازندرانی که فعالیت‌هایشان مرتبط با تأمین چوب بود در معرض تهدید به بیکار شدن نیروی انسانی خود قرار گرفتند.

مدیرعامل شرکت سهامی نکا چوب مازندران نیز از اعتبار ۲۶۰ میلیارد تومانی دولت برای حمایت از شرکت‌های نکا چوب و چوب و کاغذ خبر داد. مدیرعامل شرکت سهامی نکاچوب مازندران به باشگاه خبرنگاران گفته: سازمان جنگل‌ها برای حمایت از شرکت نکاچوب و شرکت چوب و کاغذ مازندران ۲۶۰ میلیارد تومان اعتبار اختصاص داد. سعید نوری با اشاره به حمایت‌های استاندار و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، تحقق این اعتبار را با دستور معاون اول رئیس‌جمهور برای رفع مشکلات مجموعه‌های تولیدی چوب مازندران و حل مسائل کارگران بیان کرد.

در بزرگ‌ترین صنایع چوبی و کاغذ مازندران چه خبر است؟

گفته شد که در شرکت نکاچوب طرح تنفس جنگل؛ موجبات بیکاری حدود ۶۰۰ کارگر را فراهم می‌کند. این مسئله موجب به خطر افتادن امنیت شغلی کارگران این شرکت شده است.

ایلنا در زمان بحران این واحد تولیدی نوشته بود، عده‌ای از کارگران شرکت نکاچوب (واقع در شهرستان میاندورود، استان مازندران) به شرایط وخیمی که به لحاظ درخطر قرار گرفتن امنیت شغلی‌شان به وجود آمده است. به دلیل اتمام یافتن قرارداد حفاظت از جنگل با سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور و عدم تمدید آن از سوی مدیریت این سازمان، از روز اول اردیبهشت‌ماه شرکت تعطیل و کارگران بیکار می‌شوند. بیش از ۶۰۰ نفر در این شرکت به‌طور مستقیم مشغول به کار هستند که از این میان حدود ۵۰۰ نفر در جنگل‌ها به حفاظت از درختان می‌پردازند و بقیه نیز در محل شرکت و در کارخانه‌اش اشتغال به کاردارند. جدا از این‌ها، در زمان فعالیت، حدود دو هزار نفر به شکل‌های مختلف درآمدشان مرتبط به نکا چوب است. 

به گفته مدیرعامل نکا چوب؛ متولی نکاچوب خود وزارت جهاد کشاورزی بوده و این شرکتی نیست که خودسرانه از بدنه دولتی‌اش جداشده باشد. اساس آن‌هم بر حفظ و احیا جنگل‌ها بوده است. در سال ۹۲ نکاچوب بابت رد دیون وزارت جهاد کشاورزی به بانک ملی واگذار شد اما متأسفانه وزارت کشاورزی آن را در شرایط بسیار بد و آسیب‌زدگی واگذار کرده است. به حدی که تعداد پرسنل آن از حدود سه هزار نفر به حدود ۶۰۰ نفر تقلیل یافته است.

مدیرعامل کارخانه نکاچوب گفته 180 هزار هکتار جنگل شمال تحت حفاظت این کارخانه است، اما در حال حاضر هیچ برداشتی از سوی نکا چوب در آنجا انجام نمی‌شود و مواد اولیه آن هم از بازار آزاد تهیه می‌شود که مقرون‌به‌صرفه نیست. فردوسی‌پور تصریح کرده: از اسفندماه سال ۹۶ که تمامی مجوزهای مربوط به خروج درختان شکسته و افتاده به‌یک‌باره به حالت تعلیق درآمد، این کارخانه با مشکل اساسی تأمین مواد اولیه مواجه شد که این امر موجب خارج شدن دستگاه‌ها از خط تولید و طبیعتاً از آن زمان روند فرسوده‌شدن دستگاه‌ها هم آغاز شد.

وی یادآور شد: بر اساس بند 6 طرح تنفس جنگل، منابع طبیعی مجاز است که درختان شکسته و افتاده را به شرکت‌های بهره‌بردار چون نکا چوب واگذار کند، اما تاکنون این طرح اجرایی نشده و سازمان جنگل‌ها هم در این خصوص باوجود دستور وزیر جهاد کشاورزی، به این مهم عمل‌نکرده است.

در تیرماه 98، یک جلسه کارگروه رفع موانع و تسهیل در استانداری مازندران با حضور دو نماینده ساری، استاندار و رئیس سازمان جنگل‌ها برگزار شد، یک نماینده ساری قهر کرد و دامادی در این جلسه از سخنان تکراری این سازمان در عدم واگذاری چوب‌های شکسته به این دو واحد تولیدی انتقاد کرد. دیده‌شده مسائل کارگری و تولیدی و نیز ایجاد اشتغال مهم‌ترین خواسته مسئولان مازندرانی در اجرای طرح تنفس جنگل است.

و اما چوب و کاغذ…

در صنایع چوب و کاغذ مازندران نیز وضعیتی مشابه نکاچوب در جریان است، صنایع چوب و کاغذ مازندران مهم‌ترین واحد تولیدی استان با هزار و 267 نفر پرسنل و ظرفیت تولید 180 هزار تن در سال یکی از واحدهای تولیدی بزرگ در استان مازندران است که به جهت اجرای طرح تنفس دچار نوسانات شده است.

به نوشته فارس؛ این صحبت‌ها را خیریانپور معاون اقتصادی استاندار در کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید در تیر98 بیان کرده و مشکل صنایع چوب را به گردن اجرای طرح تنفس انداخت.

وی در ادامه گفته: باوجود تعدد جلسات متأسفانه مشکلات این واحد حل‌نشده و 236 میلیارد تومان زیان انباشته مشمول ماده 141 قانون تجارت دامن این واحد تولیدی را گرفت.

توقف بهره‌برداری از جنگل، عدم تخصیص اعتبار جهت اجرای طرح جنگلداری بدون برداشت، احتمال وقوع حریق، شیوع آفات و امراض و احتمال بازگشت شیوه‌های سنتی دامداری، هدر رفتن سرمایه ملی و عدم مرمت به‌موقع راه‌های جنگلی مواردی بود که حسن خیریانپور به‌عنوان مضرات طرح تنفس و خارج نکردن درختان شکسته و افتاده از جنگل مطرح کرد تا بتوانند با رئیس سازمان جنگل‌ها مشکل این واحد را برطرف کنند.

شرکت چوب و کاغذ مازندران، مشکلات مالی جهت تأمین مواد اولیه و قطعات یدک، بدهی مالیاتی، بدهی به بانک‌ها، اتمام حد اعتباری ارزی و بدهی به سازمان‌ها را مشکلات این واحد تولیدی اعلام کرده و گفته: از سال 80 تا سال 96 در طرح‌های جنگلداری تأمین چوب باغی 20 درصد، جنگلی 42 درصد و خریداری‌شده 38 درصد بوده است، همچنین در سال 97 چوب باغی 92 درصد بوده و 5 درصد فقط جنگلی بوده است و سه درصد خریداری شد، این شرکت مواد اولیه نداشته و در واردات چوب نیز محدودیت دارد.

صنایع چوب و کاغذ مازندران واگذاری عرصه‌های ملی صنوبر کاری شده در سنوات گذشته به شرکت، تسریع در پرداخت مطالبات و یا تهاتر بدهی با دستگاه‌های خدمات رسان که از شرکت طلب داشته‌اند را خواستار شد.

حمایتِ جان دار

به نظر می‌رسد با با پیگیری های حسین زادگان استانداری مازندران، دستور معاون اول رئیس جمهور و حمایت سازمان جنگل‌ها از واحدهای تولیدی مازندران، فصل رونق تولید در صنایع سلولزی آغازشده است. نظارت پس از حمایت نیز در حفظ و ثبات اشتغال و تولید در این فرآیند نیز امر مهمی است که باید موردتوجه مسئولان قرار بگیرد.