پاک چون مریم

حرف آنلاین:

اهل نوبه بود، نوبه دیار مسیحیان که به دنبال شکست آنان از مسلمین، سبیکه (خیزران) در زمره اسرا به عنوان کنیز در حجاز فروخته شد. وی از نظر فضایل اخلاقی در درجه والایی قرار داشت و جزء بر‌ترین زنان عصر خود بود. بهترین بندهٔ خدا او را بهترین کنیز می‌خواند: پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و سلم در روایتی، ریحانه را خیرة‌الاماء (بهترین کنیزان) نامیده‌اند. قرن‌ها پیش از ولادتش در ستایش ریحانه و فرزندش فرموده بودند: بابی ابن خیره الاماء النوبیه الطیبه الطاهره؛ پدرم به قربان پسر بهترین کنیزانی که از اهل نوبه است و پاک و پاکیزه.«سبکیه، دُرّه، ریحانه» از جمله اسامی‌اش بود. اما بعد خیزران شد، نامی که هشتمین امام برگزیدهٔ خدا، برای تو برگزید. نقل کرده‌اند که از خاندان ماریه بوده‌اند. ماریهٔ قبطیه؛ همسر آخرین رسول خدا، مادر ابراهیم. امام هفتم علیه‌السلام سال‌ها پیش از آنکه این بانو به خانه امام رضا علیه‌السلام وارد شود، برخی از خصوصیات وی را بیان فرمودند و توسط یکی از یاران خود (یزید بن سلیط) برایش سلام فرستادند. یزید بن سلیط می‌گوید: در راه مکه، موسی‌بن جعفر را دیدم و سئوالاتی کردم. امام نیز پاسخم را داد و سپس فرمود: وقتی پسرم علی را ملاقات کردی، به او بشارت بده که خداوند فرزندی امین و مبارک به او خواهد بخشید. به او خبر بده که مادر این فرزند، کنیزی است از خاندان ماریهٔ قبطیه، همسر رسول‌الله و اگر توانستی سلام مرا به او برسان.و سومین معصومی که به ستایش او می‌پردازد، علی بن موسی بود، آن‌چنان که کلیم بن عمران نقل می‌کند که وقتی محمدبن علی به دنیا آمد، علی ابن موسی الرضا به اصحابش فرمود: فرزندی دیده به دنیا گشوده که همانند حضرت موسی بن عمران شکافندهٔ دریاهاست و همانند حضرت عیسی بن مریم، مادری پاک و مطهر دارد.امام هشتم علیه‌السلام، از خیزران (سبیکه) به عنوان بانویی منزه و پاکدامن و با فضیلت یاد می‌کردند و می‌فرمودند: «سبیکه در قداست و پاکی شبیه حضرت مریم علیهاالسلام می‌باشد و پاک و پاکیزه آفریده شده است.» او این شرافت و مقام را یافت که همسر امام رضا و مادر امام جواد علیه‌السلام گردد. این موقعیت نشانگر منزلت و ارزش او در درگاه الهی است. رسول خدا صلی‌الله علیه و آله درباره او و فرزندش امام جواد علیه‌السلام فرمود: «بأبی ابن خیرة الاماء النوبیة الطیبة»؛ پدرم فدای پسر بهترین کنیزان باد که اهل نوبه و پاکیزه و مطهر است.لحظهٔ رحلتش انگار آن هنگام بود که پسرش به سوی خراسان می‌رفت. انگار حسینی دیگر می‌رفت از این دیار به سوی کربلایی دیگر. کربلایی که مشهد او خواهد بود. از ریحانه در تاریخ کم گفته‌اند. اما چه کرامتی از این بالا‌تر که سه تن از بهترین‌های عالم از او گفته‌اند و به نیکی گفته‌اند.

فهیمه وجدانی