ناقوس مرگ سد 400 ساله عباس آباد بهشهر به صدا در آمد

این روزها کمتر کسی است که نام مجموعه تاریخی عباس‌آباد بهشهر را نشنیده باشد. تنها اثر ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو در مازندران که اصلا حال خوشی ندارد. چندین سال است که هر روز خبر بدی مبنی بر نقض ضوابط و مقررات و تعرض به این اثر تاریخی ارزشمند به گوش می رسد. یک روز خبر ساخت و سازهای غیر مجاز، یک روز خبر تخطی ارگان‌های ذیربط، یک روز خبر فروش زمین هایی که در عرصه این اثر قرار دارند و امروز خبر مرمت غیر اصولی و خطرساز سد این مجموعه تاریخی. آنچه که از گفت و گوهای همشهریان و بازدید ما مشخص شده میراث فرهنگی مازندران طی ماه‌های گذشته اقدام به مرمت این سد تاریخی نموده که دلیل اعلام نکردن آن توسط مسئولین تاکنون بر ما روشن نیست. امّا تا آنجا که حافظه ما و خبرهای آرشیو شده یاری می‌رساند به یاد داریم سال گذشته خبر احتمال شکستن این سد و نشتی آب آن بسیار موجب رعب و وحشت مردم بهشهر شد تاجایی که مسئولین میراث فرهنگی مازندران اعلام کردند که جای نگرانی نیست و حفاظت و مرمت از سد عباس‌آباد زیر نظر یونسکو انجام می‌شود. امّا چیزی که امروزه به چشم میبینیم یک مرمت شتابزده غیر اصولی بیش نیست. در حالیکه همگان بیم از نشتی آب سد و خطر شکستن آن را داشتند میراث فرهنگی به جای مقاوم نمودن سد اقدام به سنگ فرش کردن یا به عبارتی بزک کردن سد را نموده است آن هم به بدترین نوع ممکن. این سد تاریخی پس از 400 سال فشار بسیاری را برای نگه‌داری آب تحمل می کند و مسلماً تاب این حجم چند صد تنی و یا شاید چند هزار تنی که بر روی آن امروز اضافه شده ندارد. با توجه به گفته های شهروندان دوستدار میراث فرهنگی بهشهر در حین مرمت این سد کمتر از 10 سانتی متر خاک و نخاله سبک از روی این سد برداشته شد، امّا در برخی از نقاط بیش از 40 سانتی متر سنگ و ملاط به آن افزوده شده. زمانی این فاجعه بیشتر حس می‌شود که پای ماشین حساب برویم و طول و عرض این سد را ضرب در ارتفاع سنگ و ملاط اضافه شده به آن کنیم. ولی ایکاش مشکل مرمت این سد فقط محدود به این حجم از بار اضافی بود. عدم استفاده از مصالح مناسب، سیمای زشت و غیر متعارف مرمت، عدم زیر سازی مناسب و… از دیگر نکات ناامیدکننده این به اصطلاح مرمت به حساب می‌آید. سوال اینجاست پایگاه جهانی عباسآباد که تنها وظیفه آن حفظ و نگه‌داری از این مجموعه با ارزش جهانی هست آیا در خواب به سر می¬برد یا مانند گذشته فقط سعی در محکوم کردن دیگران و تقصیر گردن دیگری انداختن دارد؟ از همه مهم‌تر آنکه ناظران یونسکو کجا هستند ؟ آیا این فاجعه از دید آنان و نمایندگان آنها در کشور پنهان مانده ؟ در صورت شکستن سد و بوجود آمدن این فاجعه که منجر به مرگ صدها انسان و از بین رفتن جنگل‌ها و صدها و حتی هزاران میلیارد خسارت می‌شود پاسخگو کیست ؟ میراث فرهنگی کشور ؟ استان ؟ یا پایگاه جهانی عباس آباد ؟
جمعی از دوستداران میراث فرهنگی بهشهر