تدوین نظام جامع ارتقای درجه خبازی‌های مازندران

 براساس نظام جامع درجه‌بندی خبازی‌های استان و پیوست گزارش‌های تحلیلی شهرستانی از وضعیت امتیازهای مکسبه شاخص‌های هفت‌گانه ارزیابی درجه‌بندی خبازی‌ها، نظام جامع ارتقای درجه نانوایان، تدوین و به شهرستان‌ها اعلام شد.

دبیر نظام جامع درجه‌بندی خبازی‌های مازندران با بیان این مطلب اظهار کرد: برای اولین بار در کشور درجه‌بندی خبازی‌ها در تمامی ‌نانوایی‌های استان مازندران انجام گرفت که با توجه به ارزیابی میدانی شاخص‌ها در 4 سطح، درجه بیش از 4 هزار واحد صنفی مشخص شد. 

فریدون امیریان ضمن قدردانی از حمایت‌های مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان مازندران در شروع گام دوم نظام جامع درجه‌بندی خبازی‌ها بیان کرد: با رهنمودها و حمایت‌های صورت گرفته از سوی مهندس وفایی‌نژاد، نظام جامع ارتقای درجه واحدهای خبازی استان تدوین و به فرمانداران و دستگاه‌های همکار جهت عملیاتی شدن ارسال شد.

وی افزود: با توجه به تحلیل کاملی که از نظام جامع درجه‌بندی استخراج شد و نقاط ضعف و قوت هر شهرستان بر اساس امتیاز‌های کسب شده از شاخص هفت‌گانه مشخص شد، مدل نظام جامع ارتقای درجه خبازی‌های استان تهیه و تدوین شد.

امیریان ادامه داد: در این مدل، توپوگرافی هر شهرستان را در سه حالت «وضعیت موجود»، «وضعیت مطلوب» و «وضعیت ممکن یا مورد انتظار» تعیین کردیم تا خبازی‌های استان بر اساس مدل اجرایی اداره کل غله و با مشارکت اداره صمت، دانشگاه علوم پزشکی، فرمانداری‌ها و اتحادیه خبازان، در برنامه کوتاه‌مدت یعنی پایان سال 99 رسیدن به «وضعیت ممکن» و در برنامه میان‌مدت یعنی پایان سال 1400، رسیدن به «وضعیت مطلوب» را که همانا فراوانی خبازی‌ها در درجه 2 است، داشته باشند و ارتقای رتبه بیابند.

دبیر نظام جامع درجه‌بندی خبازی‌های استان مازندران ضمن قدردانی از مهندس نصر، سرپرست پژوهشکده غلات ایران که همواره از فرایند اجرایی این طرح حمایت داشته است، خاطرنشان کرد:  مدل نظام جامع ارتقای درجه خبازی‌های استان از سوی پژوهشکده غلات به عنوان مدل علمی ‌و پژوهشی ارزنده به سایر استان‌های کشور ابلاغ گردید تا بر اساس این مدل، به رتبه‌بندی خبازی‌های استان بپردازند.

امیریان با بیان اینکه طرح درجه‌بندی خبازی‌ها، بخشی از طرح جامع نان سالم است، افزود : این طرح بر اساس سند امنیت غذایی تدوین و اجرا شده است.

امیریان به شاخص‌های ارزیابی واحدهای خبازی اشاره کرد و گفت: عواملی از جمله وضعیت بهداشتی‌، ماشین‌آلات و لوازم‌، تجهیزات، مساحت نانوایی، امکانات نگهداری آرد، مهارت کارکنان و رضایتمندی مشتریان از کیفیت نان، در ارزیابی واحدها به کار گرفته شده‌اند.

وی افزود: اگر بخواهیم وضعیت نانوایی‌های استان را در سه حالت وضعیت موجود، وضعیت مطلوب و وضعیت ممکن، مورد بررسی قرار دهیم، به نظر می‌رسد تا رسیدن به وضعیت مطلوب که همانا به حداکثر رسیدن فراوانی نانوایی‌های درجه 2 در سطح استان است، فاصله معناداری داریم که عواملی مانند وضعیت بهداشتی، وضعیت ماشین‌آلات و تجهیزات و مهارت کارکنان نانوایی‌ها تاثیر بسیار زیادی در این موضوع دارند.

دبیر درجه‌بندی واحدهای خبازی استان مازندران ادامه داد: در جدول فراوانی درجه‌بندی واحدهای خبازی استان مازندران، تنها 3 درصد از واحدهای خبازی استان درجه یک و 23 درصد درجه 2 بوده و مابقی یعنی حدود 74 درصد آن‌ها درجه 3 و 4 هستند که از این قابلیت برخوردارند که طی فرایندی برنامه‌ریزی شده به خبازی درجه 2 ارتقا یابند هرچند به نظر می‌رسد نبود مکانیزم لازم جهت ترغیب و ایجاد فضای رقابتی مناسب میان خبازان، موجب شده استقبال قابل توجهی از سوی واحدهای خبازی جهت تطابق با استانداردها و شاخص‌های تعریف شده، وجود نداشته باشد.

امیریان تصریح کرد: در این راستا می‌توان با تدوین و اجرای دقیق برنامه‌های کارشناسی شده که اولویت آن احقاق حقوق مردم در استفاده از نان با بالاترین کیفیت و همچنین عدم تضییع حق خبازان زحمتکش استان مازندران است و همچنین طراحی مکانیزم تشویقی و تنبیهی، اقدام به ارتقای درجه نانوایی‌های استان نمود.

وی به تحلیل صورت گرفته از نظام جامع اشاره کرد و گفت: با توجه به نمره پایین شاخص «مهارت کارکنان»، نیاز به تدوین استراتژی مشخص جهت ارتقای مهارت کارکنان واحدهای خبازی در استان مازندران با کمک مبادی ذی‌ربط الزامی است. علاوه بر این با نظارت و کنترل دقیق عوامل اجرایی طرح درجه‌بندی واحدهای خبازی، می‌توان شاهد بهبود شاخص‌ها در سطح استان مازندران بود.

امیریان در ادامه بیان کرد: برخی از محاسن اجرای طرح نظام جامع درجه‌بندی واحدهای خبازی به شرح ذیل است؛

1.    ساماندهی و ثبت دقیق اطلاعات واحدهای خبازی استان‌ها

2.    امکان بهره‌برداری آماری از اطلاعات ثبت شده از خبازی‌های استان‌ها با کمترین احتمال خطا از طریق نرم‌افزارها

3.    ایجاد فضای نظارتی عوامل دولتی بر خبازی‌ها از طریق پایش مستمر واحدهای خبازی

4.    جلوگیری از تخلفات احتمالی صورت گرفته در واحدهای خبازی استان‌ها

5.    ایجاد فضای رقابتی میان واحدهای خبازی و در نتیجه بهبود کیفیت نان تولید شده

6.    امکان اطلاع‌رسانی دقیق به مردم و احترام به حق انتخاب نان باکیفیت

7.    ایجاد انگیزه در خبازی‌ها جهت ارتقای شاخص‌ها و در نتیجه خروج آن‌ها از حالت یکنواختی و رکود

8.    امکان برنامه‌ریزی دقیق برای آینده از طریق تدوین «سند چشم‌انداز»

9.    امکان تدوین برنامه «اصلاح الگوی مصرف» ویژه نان و تمهیدات لازم جهت اطلاع‌رسانی به افکار عمومی

10.    امکان نظارت دقیق بر کیفیت آرد تحویل شده به خبازی‌ها و دقت نظر مسئولین مربوطه به امر تولید آرد

11.    ایجاد انگیزه برای خبازی‌های نمونه درصورت اجرای فاز نخست تغییر قیمت نان 

امیریان در بخش پایانی صحبت‌هایش به نتایج این پژوهش کاربردی و علمی اشاره کرد و گفت: به نظر می‌آید با شاخص‌های کیفی و کمی ‌دستور العمل مربوطه، در صورت ایجاد فضای نظارتی و رقابتی دقیق، تا حد زیادی نیل به اهداف مورد نظر از جمله ارتقای کیفیت نان و در نتیجه افزایش شاخص‌های میزان رضایتمندی مردم، امکان‌پذیر است.